
به گزارش آیینه فردا، در مطلب پیش رو تصاویری از چند خانه زیبا و قدیمی در تهران را ارائه کردیم همراه با توضیحاتی مختصر درباره این خانهها، در روزگار متراکم امروز، مطمئنا هر رهگذری که این خانهها را میبیند حسرت زندگی در چنین فضاهایی را میخورد، بیخود نیست که تب نوستالژی آنقدر بالاست، از رهاورد محرومیتهاییست که در حتی در اندازهی خانههایمان تجربهاش میکنیم، آدمهایی که در خانههای آن چنانی زندگی میکردند مطمئنا دنیا را بیشتر دوست داشتند. با این مطلب زیبا(از لحاظ بصری!) همراه باشید.
خانهی مستوفی – سنگلج
خانهی مستوفی بیشک یکی از زیباترین خانههای شهر تهران است. خانهای که سالهاست وعده داده شده تبدیل به موزه میشود اما تا به امروز درهای آن فقط گاهی برای تورهای چند آژانس تهرانگردی خاص گشوده میشود! خانهای با روایات، اسامی و شایعههای بسیار. از قصهی تشکیل نخستین کابینهی مشروطیت تا حضور چارلی چاپلین در آن!
مجتمع مسکونی کامرانیه
فرامرز شریفی در اواخر دهه شصت که معماری معاصر ایران در حال پوستاندازی دوباره بود، «مجتمع مسکونی کامرانیه» را طراحی و اجرا کرد که همچنان یکی از مهمترین آثار مسکونی این سرزمین است؛ بنایی مرکزگرا که به تکتک جزئیاتش با وسواس فکر شده و هنوز با ادبیات طراحی امروز نیز همخوانی دارد. بنا در چهار طبقه طراحی شده که واحدها پیرامون حیاط مرکزی مجتمع جانمایی شدهاند. نماهای پروژه ترکیبی از آجر و سیمان سفید است و پنجرههای آن با لوورهای چوبی پوشیده شدهاند. پلکان میانی بنا نیز بهمثابه مجسمهایست که دسترسی واحدها به حیاط را ممکن میسازد.
منزل و آتلیه صادق بریرانی – قائم مقام
منزل و آتلیه صادق بریرانی (نقاش و طراح گرافیک) که در سال ۱۳۴۴ و در محله شاه عباس (قائم مقام فراهانی کنونی) توسط آرشیتکت منوچهر پسیان طراحی و اجرا شده از نمونههای برجسته خانه-استودیو است. این بنا با مصالح و جزئیات فکر شده خود همچنان پابرجا بوده ولی هنوز ثبت ملّی نشده است.
ویلای خیابان خزر – الهیه
پس از ورود آرشیتکتهای دانشآموختهی ایرانی به بازار کار، تلاشی مستمر برای پیوند زبان جنبش مدرن با ادبیات معماری ایرانی وجود داشت. این مسیر همواره فضایی را برای ابداعات و ارجاعات مختلفی در تهران فراهم ساخت. یکی از این موارد، استفاده از آجر بعنوان مصالح اصلی طراحی با ترکیببندیهای بدیع و مدرنیستیست که تا پیش از این فرصت ظهور و بروز نیافته بود. ویلای خیابان خزر یکی از بهترین نمونههای این گونه طراحیست که گفته میشود معمار آن حسین فروتگر است.
خانه خیابان سیبویه – عباس آباد
طراحی در بافتهای متراکم مسکونی، محدودیتهای بعضاً متضادی را برای معماران به همراه دارد و این امکان را برای آنها فراهم میکند که فضاها و ترکیببندیهای پیچیدهتری را امتحان کنند. به همین دلیل یکی از گونههای مرسوم در معماری دوران مدرن تهران، طراحی بر اساس کمپوزیسیون حجمی-فضایی بوده است.
«خانه خیابان سیبویه» یکی از موارد ویژه این گونه در محله عباسآباد بوده که بر اساس شنیدهها اثری منسوب به هوشنگ سیحون است. بنایی در سه اشکوب روی زمین که صلبیت نمای غربی آن با بازشوهایی نواری کمی تلطیف شده و تراسهای دوتکه و سراسری آن در نمای جنوبی رو به حیاط خودنمایی میکند.
مجتمع مسکونی الهیه
مجتمع مسکونی الهیه در سال ۱۳۸۱ با نگاهی به الگوهای معماری مسکونی مرسوم در تاریخ معماری ایران طراحی شده است. فارغ از سیر تدریجی ورود «بیرون» به «درون» در سطوح افقی، میتوان شفافیت و سبکی چشمگیری را در سطوح عمودی مشاهده کرد به طوری که شفافیت فرم معماری از پایین به بالا بیشتر میشود و بنا در این سیر تدریجی عمودی، گشودگی بیشتری را به روی خیابان تجربه میکند. همچنین همنشینی آجر در کنار سیمان سفید و قابهای چوبی به کار رفته در بازشوها نه تنها فضا را برای یک خانه مسکونی گرمتر جلوه میدهد که بازآفرینی دوبارهای از این جزئیات معماریست.
در فرم کلی این مجموعه، تراسها و احجام خطی بیرونزده به روی باغ و استخری در حیاط باز میشوند و ضمن تأمین دید مناسب برای هر واحد، محیطی نیمه باز و تعاملی برای ساکنین فراهم میسازند.
خانه خیابان مهماندوست – کامرانیه
از ویژگیهای قابل توجه در معماری بروتال مستقر شده در تهران در قیاس با دیگر کشورهای دارای این سبک، اجرای بناهایی با مقیاس کوچک در حد ویلاست که از بعد اقتصادی و مبانی زیباییشناسی جایگاه ویژهای دارند. «خانه مسکونی مهماندوست» در کامرانیه از مهمترین این پروژههاست که ساختار تمام بتنی خود را در بافتهایی با قالببندیهایی متنوع به نمایش گذاشته است. نورگیرهای نواری و تکرارشونده در طبقات (که از امضاهای معماری مدرن بوده) همراه با جدارهسازی پلهی اکسپوز در نمای رو به خیابان به خوبی توانسته این بنا را از دیگر ساختمانهای اطراف متمایز سازد.
در گردآوری این مطلب از محتوای صفحات “استودیو کالک” و “رادیونیست” استفاده کردیم. امید که آن را پسندیده باشید.