مذاکرات فنی ایران و آمریکا درباره هسته‌ای

به گزارش آیینه فردا، بحث‌های فنی بین ایران و آمریکا در مذاکرات اخیر عمدتاً حول محورهای زیر متمرکز است:

ایران از سانتریفیوژهای نسل جدید (مانند IR-۶) استفاده می‌کند که کارایی بالاتری دارند. تعیین تکلیف این دستگاه‌ها (نگهداری در انبار، غیرفعال کردن یا محدودیت در تعداد) از چالش‌های اصلی است. آمریکا و طرفین غربی خواستار توقف یا کاهش استفاده از این سانتریفیوژها هستند.

درصد و ذخایر اورانیوم غنی‌شده:

ایران اکنون اورانیوم را تا ۶۰٪ غنی می‌کند، در حالی که حد مورد نیاز برای مصارف غیرنظامی (مثل نیروگاه‌ها) معمولاً زیر ۵٪ است. نحوه مدیریت ذخایر موجود (انتقال به کشور دیگر، رقیق‌سازی یا نگهداری تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) از موضوعات فنی مهم است.

تعداد سانتریفیوژهای فعال:

محدودیت تعداد دستگاه‌های مجاز برای غنی‌سازی و بازگرداندن آنها به سطح توافق برجام (۲۰۱۵) یکی دیگر از موارد اختلاف است.

ایران خواهان تضمین‌های قانونی و عملی است که در صورت پایبندی به تعهداتش، آمریکا تحریم‌ها را به بهانه‌های غیرهسته‌ای (مانند برنامه موشکی یا مسائل منطقه‌ای) بازنگرداند. این موضوع به دلیل تجربه خروج یکجانبه ترامپ از برجام در ۲۰۱۸ برای ایران حیاتی است.

. برنامه موشکی و مسائل منطقه‌ای:

اگرچه موضوع اصلی مذاکرات، برنامه هسته‌ای است، ولی آمریکا و متحدانش خواستار محدودیت برنامه موشکی بالستیک ایران هستند. ایران این موضوع را غیرقابل مذاکره می‌داند، اما گزارش‌هایی از اختلافات پشت پرده در این زمینه وجود دارد.

چارچوب زمانی و توافق موقت:

ایران پیشنهاد توافق موقت را مطرح کرده که شامل برداشته شدن فوری بخشی از تحریم‌ها در ازای اقدامات محدودکننده هسته‌ای است. این راهکار ممکن است به عنوان پلکانی برای رسیدن به توافق نهایی عمل کند.

سرمایه‌گذاری خارجی به عنوان ضمانت:

برخی پیشنهادها شامل مشارکت کشورهای خارجی (از جمله آمریکا) در پروژه‌های هسته‌ای و انرژی ایران (مانند ساخت نیروگاه‌های جدید) است تا وابستگی متقابل ایجاد شود و احتمال نقض توافق کاهش یابد.

مسائل فنی-حقوقی برجام:

بازگرداندن چارچوب برجام به شرایط قبل از ۲۰۱۸ نیازمند حل مشکلاتی مانند تسریع بازرسی‌های آژانس، تعیین تکلیف پرونده‌های مرتبط با ذرات اورانیوم کشف‌شده در سایت‌های غیر اعلامی ایران، و هماهنگی میان طرفین است.

نتیجه‌گیری:

حساسیت مذاکرات فنی به این دلیل است که هر جزئیات فنی (مانند تعداد سانتریفیوژها یا درصد غنی‌سازی) مستقیماً بر امنیت ملی ایران و منافع استراتژیک آمریکا تأثیر می‌گذارد. همچنین، عدم اعتماد تاریخی بین دو طرف، یافتن راه‌حل‌های عملیاتی و قابل نظارت را به چالشی پیچیده تبدیل کرده است.