جشنواره‌های سینمایی که سرنوشت فیلم‌ها را تغییر می‌دهند!

به گزارش آیینه فردا و به نقل از ایسکانیوز اگر پیگیر اخبار سینما باشید حتما در جریان جشنواره‌های مختلف داخلی و خارجی که هرساله در این حوزه برگزار می شود هستید و اگر هم علاقمند به دنیای سینما نباشید قطعا نام جشنواره فجر، اسکار به گوشتان خورده است.

جشنواره‌هایی که هر ساله با هدف معرفی آثار فاخر سینمایی برگزار می شوند و علاقمندان به سینما جهت دیدن و عکس یادگاری با بازیگر مورد علاقه خودشان در این جشنواره ها حاضر می شوند.

اسکار

جایزه اسکار یکی از نه جایزه از جوایز آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک آمریکا است و می‌توان آن را معروف‌ترین و معتبرترین جایزه سینمایی جهان دانست که در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به‌صورت زنده پخش می‌شود.

نخستین مراسم اسکار در ۱۶ می ۱۹۲۹ در یک مراسم خصوصی در هتل روزولت هالیوود با حضور حدود ۲۷۰ تماشاگر برگزار شد. بهای بلیت مراسم بعدی که در هتل میفر برگزار شد ۵ دلار بود. ۱۵ تندیس کوچک به بازیگران، کارگردانان و دیگر عوامل صنعت فیلم‌سازی آن زمان برای گرامی داشت فعالیتشان طی سال‌های ۱۹۲۷–۱۹۲۸ اهدا شد.

اسامی برنده‌ها از سه ماه قبل اعلام می‌شد که این رویه در دومین مراسم اسکار در سال ۱۹۳۰ تغییر کرد. از آن زمان و در ۱۰ سال نخست نتایج برای انتشار عمومی در ساعت ۱۱ شب برگزاری مراسم به روزنامه‌ها داده می‌شد. این شیوه تا زمانی که لس آنجلس تایمز نام برنده‌ها را پیش از شروع مراسم اعلام کند ادامه یافت. در نتیجه آن، آکادمی از سال ۱۹۴۱ اسامی برندگان را در نامه‌ای مهر و موم شده اعلام می‌کرد و مراسم از تئاتر کداک پخش می‌شد.

مجسمه اسکار که توسط سدریک گیبونز رئیس قسمت طراحی موسسه MGM یا کمپانی مترو گلدوین مایر طراحی شده، شوالیه برهنه ای را نشان می دهد که شمشیری را روی یک حلقه فیلم نگاه داشته است. این حلقه فیلم پنج پره دارد که نشانه پنج صنف اصلی مورد نظر آکادمی (تهیه کنندگان، کارگردانان، بازیگران، تکنیسین‌ها و نویسندگان) است.

بلندی مجسمه اسکار ۳۴ سانتی متر و سه میلی متر و وزن آن ۳ کیلو ۸۵۰ گرم است. درباره چهره مجسمه اسکار عموماً به گفته خانم مارگارت هریک کتابدار وقت آکادمی استناد می شود که گفته بود مجسمه اسکار به عموی او که نامش اسکار پیرس بود شباهت دارد.

جشنواره فیلم کن

جشنواره کن یک جشنواره فیلم سالانه است که در کن، فرانسه برگزار می‌شود. این جشنواره پیش نمایش فیلم‌های جدید از همه ژانرها، از جمله مستند، از سراسر جهان است. این جشنواره که در سال ۱۹۴۶ تأسیس شد، سالانه (معمولاً در ماه می) در کاخ جشنواره‌ها و کنگره‌ها برگزار می‌شود.

این جشنواره به یک ویترین مهم برای فیلم‌های اروپایی تبدیل شده است. چند سالی است که جشنواره کن برای منافع انتقادی، تجاری و برای تلاش‌های اروپایی‌ها برای فروش فیلم‌ها بر اساس کیفیت هنری‌شان بسیار مهم شده است. همچنین کن، همراه با جشنواره‌های دیگری مانند جشنواره فیلم ونیز و جشنواره بین‌المللی فیلم برلین، فرصتی را برای تعیین تصویر یک کشور خاص از سینمای آن و به طور کلی ترویج این تصور که سینمای اروپا سینمای «هنر» است، فراهم می‌کند.

علاوه بر این، با توجه به قرار گرفتن در معرض گسترده رسانه‌ها، این جشنواره غیرعمومی با حضور بسیاری از ستاره‌های سینما برگزار می‌شود و مکانی محبوب برای تولیدکنندگان فیلم است تا فیلم‌های جدید خود را عرضه کنند و سعی کنند آثار خود را به توزیع‌کنندگانی که از سراسر جهان می‌آیند بفروشند.

جشنواره فیلم برلین

این جشنواره بین‌المللی که برلیناله نیز نامیده می‌شود، یکی از جشنواره‌های فیلم پیشرو و یکی از معتبرترین رویدادهای رسانه‌ای در جهان است که هر ساله در برلین آلمان برگزار می‌شود. این جشنواره که در سال ۱۹۵۱ در برلین غربی تأسیس شد، از سال ۱۹۷۸ هر ساله در فوریه جشن گرفته می‌شود. با حدود ۳۰۰۰۰۰ بلیت فروخته شده و ۵۰۰۰۰۰ پذیرش، بزرگترین جشنواره فیلم با حضور عموم در سراسر جهان بر اساس میزان حضور واقعی در نظر گرفته می‌شود.

هر سال بیش از ۴۰۰ فیلم در چندین بخش این جشنواره نمایش داده می‌شود که مجموعه‌ای جامع از دنیای سینمایی را نشان می‌دهد. حدود بیست فیلم برای دریافت جوایزی به نام خرس طلایی و نقره‌ای با هم رقابت می‌کنند. به طور کلی برلیناله یک شخصیت خاص ایجاد کرده است که هنر، زرق و برق، تجارت و توجه رسانه‌های جهانی را ادغام می‌کند.

جشنواره فیلم ونیز

جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز که در سال ۱۹۳۲ تأسیس شد، قدیمی‌ترین جشنواره فیلم در جهان و یکی از جشنواره‌های فیلم «سه بزرگ» در کنار جشنواره فیلم کن و جشنواره بین‌المللی فیلم برلین است. این جشنواره فیلم بخشی از پایه‌های هویتی ونیز است که توسط شورای شهر ونیزی در سال ۱۸۹۵ تأسیس شد.

امروز، این جشنواره شامل مجموعه‌ای از رویدادهای جداگانه از جمله: نمایشگاه بین المللی هنر، جشنواره بین المللی موسیقی معاصر، جشنواره بین المللی تئاتر، نمایشگاه بین المللی معماری، جشنواره بین المللی رقص معاصر، کارناوال بین المللی کودکان و جشنواره سالانه فیلم ونیز می‌شود که مسلما شناخته شده ترین جشنواره در بین همه رویدادها است.

جشنواره فیلم ونیز از زمان آغاز به کار خود به یکی از معتبرترین جشنواره‌های فیلم در جهان تبدیل شده، و جایزه ویژه آن شیر طلایی ونیز است.

جشنواره‌های ایران

به طور قطع علاوه بر موارد بالا تعداد زیادی جشنواره فیلم در تمام جهان وجود دارد که هرکدام سبک، روش و قوانین اجرایی مختص به خود را دارد اما با گذر که جشنواره های جهانی تعدادی جشنواره در داخل کشورمان وجود دارد که هرکدام به صورت تخصصی به بخشی از جنبه سینما تمرکز دارد.

جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان که اجرای آن بر عهده بنیاد سینمایی فارابی است، جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران که اجرای آن بر عهده انجمن سینمای جوان است، جشنواره سینما حقیقت (تمرکز بر فیلم های مستند) که اجرای آن بر عهده مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و در نهایت مهمترین جشنواره سینمایی ایران یعنی جشنواره فیلم فجر که اجرای بر عهده دبیرخانه جشنواره فیلم فجر و در رده بالاتر بر عهده سازمان سینمایی است.

جشن حافظ

در کنار موارد فوق جشن حافظ یا به عبارتی دیگر جشن علی معلم یا با عنوان دیگر جشن دنیای تصویر یکی از جایزه های سینمایی ایران است که بر خلاف جشنواره های فوق الذکر که طی چندین روز و با حمایت های دولتی برگزار میشود، تندیس حافظ در یک جشن یک روزه (چند ساعته) و با حمایت بخش خصوصی برگزار می‌گردد.

جایزه حافظ یک مراسم اعطای جوایز سالانه است که با تقدیر از دستاوردهای سینمایی در سینمای ایران و دستاوردهای تلویزیونی در تلویزیون ایران برگزار می‌شود. اولین دوره جوایز حافظ در سال ۱۳۷۶، توسط علی معلم مدیرمسئول مجله دنیای تصویر برگزار شد و همین دلیل باعث شد که این مراسم به عنوان جایزه دنیای تصویر نیز شناخته شود.

علی معلم این جایزه را هنگامی که سینمای ایران تحت تسلط دولت سنگین بود، ایجاد کرد که در زمان خود و با توجه به اینکه یک جشن مستقل و به دور از بدنه دولتی بود در بین هنرمندان محبوب شد و توانست به عنوان یک جایزه خصوصی، برندی در بین جوایز سینمایی ایران برای خود دست و پا کند و رفته رفته با حضور چهره های شاخص سینمای ایران در این جشن به وزن این جایزه افزوده شد.

حالا با گذشت ۸سال از درگذشت علی معلم و اجرای بیست و سومین دوره جشن سینما و تلویزیون حافظ و همچنین سومین دوره از جشن تئاتر و موسیقی حافظ این جشن رفته رفته دوران افول خود را طی می ‌کند. جشنی که به دلیل یک روزه و چند ساعته بودن انتظار می‌رود به بهترین شکل و در بی نقص‌ترین حالت برگزار شود اما ایراداتی اجرایی بسیاری از جمله تاخیر چند ساعته در شروع برنامه، عدم هماهنگی در کنداکتور ، استفاده از مجریان غیر حرفه‌ای و تعدد برندهای تبلیغاتی به عنوان اسپانسر و…. را دارد.

متن پرواز همای

جشنی که روزگاری به عنوان یک جشن مستقل از بنده دولتی و به دور از فضای سیاسی توانسته بود عمده هنرمندان را به دور خود جمع کند حالا صرفا به یک میتینگ و فشن شو برای سلبریتی ها تبدیل شده و برگزیدگان آن توسط اسپانسرهای مراسم مشخص می شوند. کمااینکه پرواز همای خواننده موسیقی سنتی کشورمان از قرار گرفتن نامش در بین نامزدهای دریافت تندیس حافظ گله‌مند شد و در متنی خطاب به برگزار کنندگان این جشن نوشت:

بنام هنر
با آرزوی موفقیت برای برگزارکنندگان جشن موسیقی حافظ و هنرمندان کاندیدا شده در بخش های گوناگون خواهشمندم تا نامِ پرواز همای را از کاندیدها خارج کرده و در مقام مقایسه با هیچ کدام از همکاران محترم قرار ندهید، باور دارم اهدای جوایز به دوستان از پیش انتخاب شده‌ی شما طبق معمول هر سال در جهت منافع تبلیغاتی اسپانسرهای شما یک نمایش بی بنیاد و ناعادلانه در عرصه ی موسیقی ست، هنرمندان موفق با ارزش ترین جایزه را از مردم در طول سال ها دریافت می کنند، به هیچ وجه علاقمند استفاده از نامم در هیچ رقابتی نیستم، چرا که از دیدگاه من همه در جایگاه خود بهترین هستند.
حافظ تو ختم کن که هنر خود عیان شود
با مدعی نزاع محاکا چه حاجت است

با وجود تعدد جشنواره های سینمایی در ایران انتظار می‌رود این تعدد جشنواره باعث هم افزایی و روند رو به رشد سینما باشد اما متاسفانه چه جشنواره های دولتی و سازمانی و چه جشنواره‌ای خصوصی مانند تندیس حافظ به گفته بسیاری از کارشناسان روندی رو به افول را طی می‌کنند و روز به روز شاهد کاهش کیفی آثار سینمایی هستیم تا بازار سینمای ایران در قبضه کمدی‌های سخیف قرار گیرد.