اقتصادی
ترکیه؛ دست در دست روسیه
دونالد ترامپ میخواهد ناتو دیگر از روسیه نفت نخرد؛ درخواستی که با توجه به وابستگی شدید مجارستان، اسلواکی و همچنین نقش ترکیه در خرید نفت از روسیه، تحقق آن از دیدگاه تحلیلگران تحققناپذیر است.

به گزارش آیینه فردا؛ ترامپ اوایل هفته جاری اعلام کرد آماده است «وارد عمل شود»، به شرطی که همه کشورهای ناتو خرید نفت از روسیه را متوقف کنند. این خواسته پس از سفر «کریس رایت» وزیر انرژی آمریکا به بروکسل مطرح شد. نماینده ترامپ در این سفر از اتحادیه اروپا خواست وابستگی خود به انرژی روسیه را قطع کند. این اقدام در پی توافق تجاری نابرابری در ماه جولای بود که طی آن، اتحادیه متعهد شد تا پایان دوره ترامپ ۷۵۰ میلیارد دلار نفت و گاز از آمریکا خریداری کند.
اتحادیه اروپا باید نفت روسیه را کنار بگذاردنشریه پلتیکو، انجام این خواسته را دشوار ارزیابی کرده است و با دلایلی آن تحلیل میکند.برای بیشتر کشورهای اروپایی این درخواست خیلی سخت نیست چراکه واردات نفت روسیه به اتحادیه اروپا پس از ممنوعیت واردات از راه دریا، پس از جنگ اوکراین به شدت کاهش یافته است.پیش از جنگ در سال ۲۰۲۱، اتحادیه ۴۵ درصد گاز طبیعی و ۲۷ درصد نفت خام خود را از روسیه وارد میکرد. پارسال این سهم به ۱۹ درصد برای گاز و ۳ درصد برای نفت کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، اتحادیه ۲۱.۹ میلیارد یورو برای سوختهای فسیلی روسیه پرداخت کرد که حدود ۱۰ درصد درآمد صادرات جهانی روسیه بود.اما اصرار مجارستان و اسلواکی بر نیاز به نفت روسیه، روند کاهش وابستگی را دشوار کرده است. این دو کشور معافیتی موقت دریافت کردهاند تا همچنان از طریق خط لوله «دروژبا» نفت وارد کنند.به جای استفاده از این فرصت برای یافتن تامینکنندگان جایگزین، هر دو کشور خرید خود از روسیه را افزایش دادند و از تخفیفها بهرهمند شدند، در نتیجه وابستهتر شدند.
بر اساس گزارش «مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک»، اتکای مجارستان به نفت خام روسیه از ۶۱ درصد قبل از جنگ به ۸۶ درصد در سال ۲۰۲۴ رسیده و اسلواکی تقریبا ۱۰۰ درصد وابسته مانده است.یکی از سخنگویان وزارت خارجه اسلواکی گفته است: «قطع ارتباط از منابع انرژی روسیه پیامدهای بسیار جدی برای اقتصاد اسلواکی و اروپا خواهد داشت. بنابراین، ما فعالانه با این پیشنهاد مخالفت میکنیم.»
با این حال، مقامهای کمیسیون اروپا میگویند خواسته ترامپ اهرم فشاری اضافی برای واداشتن مجارستان و اسلواکی به کاهش وابستگی به مسکو در اختیار بروکسل قرار میدهد.سدی به نام ترکیهتحلیلگران نشریه پلتیکو این امر را دشوار میدانند زیرا ترامپ با گسترش این خواسته از اتحادیه اروپا به همه متحدان ناتو، مانعی به نام ترکیه ایجاد کرده است.ترکیه، متحد کلیدی ناتو که موقعیت راهبردی منحصربهفردی بر تنگههای دریای سیاه دارد، از پیوستن به محدودیتهای غرب بر تجارت با روسیه سر باز زده است. در عوض، این کشور با صادرات مجدد میلیاردها یورو نفت روسیه به اروپا و جاهای دیگر، سود برده است.به گفته دیپلمات پیشین ترک و پژوهشگر اندیشکده کارنگی اروپا سینان اولگن، این خواسته بسیار غیرواقعی و تقریبا غیرممکن است که ترکیه در حال حاضر آن را بپذیرد.
ترکیه در بحران هزینههای زندگی به سر میبرد و قیمت بالای انرژی نارضایتی عمومی را تشدید کرده و قدرت رجب طیب اردوغان را تهدید میکند. سال گذشته ۴۱ درصد واردات گاز و ۵۷ درصد واردات نفت ترکیه از روسیه بود.یک دیپلمات ارشد ناتو میگوید بعید است خود ناتو نقشی در پایان دادن به واردات ایفا کند: «سیاست خرید نفت و گاز روسیه و وضع تعرفه بر چین مربوط به اتحادیه اروپاست.»
منبع: خبرگزاری فارس