آغاز طرح گازسوز کردن رایگان خودروها؛ گام تازه دولت برای کاهش مصرف بنزین

خودروهای دوگانه‌سوز، انواع وسایل نقلیه هستند که از دو نوع سوخت به طور همزمان برای حرکت استفاده می‌کنند. این نوع خودروها عمدتاً از سوخت‌های فسیلی مانند بنزین یا گازوئیل به همراه گازهای طبیعی مانند CNG یا LPG برای ایجاد حرکت و انرژی بهره می‌برند.

یکی از مزایای اصلی دوگانه‌سوز کردن خودرو، کاهش انتشارات گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هواست. خودروهای سی‌ان‌جی یک گزینه پایدار و سازگار با محیط زیست به شمار می‌روند و هزینه گاز در آنها نسبت به سوخت‌های فسیلی بسیار پایین است.

یکی از مزایای اصلی این تکنولوژی، کاهش انتشارات گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هواست. با استفاده همزمان از گازهای زیستی، این خودروها توانسته‌اند به عنوان یک گزینه پایدار و سازگار با محیط زیست در حوزه حمل و نقل ظهور کنند.

از دیگر مزایای این خودروها، هزینه‌های پایین‌تر گاز نسبت به سوخت‌های فسیلی است هرچند که چالش‌های مرتبط با زیرساخت‌ها و هزینه‌های نصب و نگهداری بالا برای این فناوری را نباید از یاد برد.

در راستای اجرای سیاست مدیریت مصرف سوخت و کاهش وابستگی به بنزین و استفاده از گاز طبیعی فشرده (CNG)، توسعه خودروهای دوگانه‌سوز به عنوان مکمل سیاست‌های کاهش مصرف بنزین در کشور در دستور کار قرار گرفته و طرح دوگانه‌سوز کردن خودروهای بنزینی به دوگانه‌سوز به صورت رایگان در دولت چهاردهم آغاز شده است.

یکی از تکالیف شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، دوگانه‌سوز کردن ناوگان حمل‌ونقل است و توسعه ناوگان دوگانه‌سوز، به‌ویژه در بخش حمل‌ونقل عمومی و ناوگان‌هایی که مصرف سوخت بالاتری دارند، از جمله مأموریت‌های اصلی شرکت به شمار می‌رود.

همچنین بر اساس تکلیف مندرج در قانون بودجه، موضوع افزودن ال‌پی‌جی به سبد سوخت در دستور کار قرار دارد به نحوی که متقاضیان می‌توانند در شعاع ۱۰۰ کیلومتری پالایشگاه‌های موجود، نسبت به احداث جایگاه‌های ال‌پی‌جی اقدام کنند تا خودروهایی که تمایل به استفاده از این سوخت دارند، در بخش حمل‌ونقل به آن دسترسی یابند.

به گفته محمدصادق عظیمی‌فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران، زیرساخت تبدیل رایگان خودروهای بنزینی به‌ سی‌ان‌جی در این راستا فعال شده و مالکان می‌توانند از طریق سامانه مربوطه، خودروهای خود را به‌صورت رایگان دوگانه‌سوز کنند. با این اقدام، امکان استفاده از سوخت ارزان‌تر و پاک‌تر سی‌ان‌جی فراهم می‌شود و این خودروها در عمل تحت‌ تأثیر افزایش قیمت بنزین قرار نمی‌گیرند.

با اجرای صحیح مدیریت مصرف،پیش‌بینی می‌شود بخشی از مصارف بنزین به سمت سی‌ان‌جی منتقل شده و روزانه بین یک تا ۲ میلیون لیتر از مصرف بنزین به مصرف‌ سی‌ان‌جی منتقل شود که این موضوع می‌تواند بخشی از فشار موجود بر تأمین بنزین کشور را کاهش دهد.

وی طرح جدید بنزینی را گامی موثر در راستای مدیریت مصرف دانست و گفت: برآورد ما این است که در صورت اجرای صحیح مدیریت مصرف، بخشی از مصارف بنزین به بخش سی‌ان‌جی منتقل شود و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد روزانه بین یک تا ۲ میلیون لیتر از مصرف بنزین به سمت مصرف‌ سی‌ان‌جی منتقل شود که این موضوع می‌تواند بخشی از فشار موجود بر تأمین بنزین کشور را کاهش دهد.

در حال حاضر مصرف بنزین تابع عوامل متعددی از قبیل کیفیت خودروها، مقدار استفاده از حمل‌ونقل عمومی و استفاده از سوخت‌های جایگزین نظیر سی‌ان‌جی است و تمامی این مؤلفه‌ها بر مقدار مصرف اثرگذارند.

در روزهای اخیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی به‌منظور تولید ۵۵ هزار خودروی دوگانه‌سوز با شرکت‌های ایران‌خودرو و زامیاد قرارداد همکاری امضا کرد که مجموع این قراردادها صرفه‌جویی سالانه حدود ۳۳۰ میلیون لیتر بنزین را به‌ همراه دارد.

به‌تازگی نیز دو قرارداد جدید با شرکت‌های داخلی فعال در این حوزه به امضا رسیده که با مجموع سرمایه‌گذاری ۲۳ میلیون دلار، صرفه‌جویی سالانه بیش از ۱۶۰ میلیون لیتر بنزین را ایجاد می‌کند که تمام این اقدامات با هدف کاهش بار فشار مصرف سوخت بنزین و توسعه صنعت سی‌ان‌جی انجام شده است.

طرح تولید خودروهای دوگانه‌سوز با امضای قراردادی با دو خودروساز بزرگ کشور در یک سال گذشته آغاز و مقرر شد ۵۵ هزار خودرو شامل وانت‌بار و تاکسی تولید شود.

بر اساس اعلام مدیر طرح سی‌ان‌جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران،در ۲۰ سال گذشته ۲۳۶۵ جایگاه سی‌ان‌جی در کشور احداث شده و ظرفیت این جایگاه‌ها ۴۰ میلیون مترمکعب و میزان مصرف هم‌اکنون ۱۶ میلیون مترمکعب معادل ۱۶ میلیون لیتر بنزین است.

طرح تبدیل خودروهای بنزین‌سوز به دوگانه‌سوز آغاز شده و سرعت آن در یک سال گذشته افزایش یافته به نحوی که تاکنون حدود ۱۸ هزار خودرو در سامانه ثبت شده است.

سعید رحمان سالاری – در یک برنامه تلویزیونی یکی از دلایلی که سبب استقبال کم مردم از سوخت دوم شده را قیمت دانست و گفت: باید اختلاف قیمت معناداری بین بنزین و سی‌ان‌جی وجود داشته باشد تا مصرف‌کننده به سمت سوخت جایگزین برود. دلیل دیگر استقبال کم، تولید خودرو از سوی خودروسازهاست و در حال حاضر مقدار تولید خودروی دوگانه‌سوز کاهش یافته است.

به گفته وی طرح تبدیل خودروهای بنزین‌سوز به دوگانه‌سوز آغاز شده و سرعت آن در یک سال گذشته افزایش یافته است به نحوی که تاکنون حدود ۱۸ هزار خودرو در سامانه ثبت شده است، همچنین تعداد بسیار زیادی مخزن در کشور تولید شده و مشکلی بابت تأمین مخازن وجود ندارد.

در حال حاضر برای گازسوز کردن خودروهای شخصی هم می‌توان به سامانه ایجاد شده از سوی دولت به نشانی https://gcr.niopdc.ir/Login مراجعه کرد و هم می‌توان به‌ صورت شخصی به یکی از مراکز مجاز و کارگاه‌های دوگانه سوز کردن خودروها رفت.امکان تبدیل رایگان خودروها در سامانه شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران وجود دارد و هزینه گازسوز کردن خودروها بر عهده دولت و برای مالک خودرو رایگان است.

خودروهای گازسوز در دیگر کشورها

برخلاف تصور بسیاری از افراد، خودروهای دوگانه سوز در کشورهای اروپایی، آسیایی و آمریکا هم وجود دارد و حتی برخی از شرکت‌های تجاری‌ساز بزرگ دنیا مثل ایویکو، مرسدس بنز و ولوو، برنامه‌های زیادی برای عرضه خودروهای سنگین با سوخت LNG دارند و چندین محصول از این شرکت‌ها در بازارهای دنیا عرضه شده است.همچنین سیستم گازی کردن خودروهای بنزینی در بسیاری از کشورها وجود دارد و فقط مختص به کشور ما یا کشورهای در حال توسعه نیست.

مزایای دوگانه سوز کردن خودرو

خودروهای دوگانه‌سوز به خاطر داشتن یک سوخت اضافه، قابلیت پیمایش بیشتری دارند و نیاز به توقف در طول مسیر و سوخت‌گیری در آنها کمتر است؛ضمن اینکه در صورت بروز ایراد در یک سیستم سوخت‌رسانی، امکان حرکت خودرو با سوخت دوم نیز ممکن است و خودرو زمین‌گیر نمی‌شود.

هزینه پیمایش خودرو با گاز به خصوص گاز CNG بسیار کمتر از بنزین است که هزینه اولیه تجهیز خودرو به سیستم گازسوز به مرور زمان به جیب مالک برمی‌گردد. در صورت افزایش تعداد خودروهای گازی، مصرف بنزین نیز کاهش پیدا می‌کند و هزینه‌های تولید آن نیز می‌تواند در دیگر نقاط کشور مورد استفاده قرار بگیرد. آلایندگی سوخت گاز کمتر از بنزین است و افزایش تمایل مالکین به سمت دوگانه‌سوز کردن خودروها، هم باعث صرفه اقتصادی برای مالکان خودرو و هم منجر به افزایش اشتغال‌آفرینی می‌شود.

نکته قابل توجه اینکه گاز CNG برای استفاده در خودرو بسیار ایمن است و خطر آتش‌سوزی آن در تصادفات حتی از بنزین نیز کمتر است زیرا هم مخزن بسیار مقاومی دارد و هم به راحتی در فضا پخش می‌شود و مثل بنزین در محل ضربه و تصادف باقی نمی‌ماند.استفاده از گاز طبیعی در حمل و نقل نسبت به فراورده‌های نفتی از نظر اقتصادی ۵۰ درصد به صرفه‌تر است و گاز طبیعی آلایندگی کمتری دارد.

در راستای اجرای تبدیل رایگان خودروهای بنزینی به دوگانه‌سوز،علیرغم سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلاری در حوزه سی‌ان‌اجی به دلیل کاهش ارزش بنزین،مصرف سی‌ان‌جی به طور چشمگیری کاهش داشته است.طی ۸ ماه گذشته ۴۵ هزار خودرو تبدیل شده و ثبت‌نام ۲۲ هزار خودرو در سامانه انجام گرفته است.همچنین سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت حمل و نقل کشور از ۲۱ درصد در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۱ درصد در سال ۱۴۰۴ کاهش یافته است.

به گزارش ایسنا، در حال حاضر ترکیب دو سیاست کلیدی دولت یعنی ارتقای کیفیت سوخت نیروگاهی و توسعه خودروهای دوگانه‌سوز کمک می‌کند که صنعت انرژی کشور در مسیر کاهش آلایندگی و مدیریت مصرف سوخت حرکت کند.این اقدامات علاوه بر بهبود کیفیت هوا در کلانشهرها، صرفه‌جویی گسترده در مصرف بنزین و افزایش بهره‌وری در نیروگاه‌ها را به دنبال دارد.