به گزارش آیینه فردا و به نقل از تابناک، در حالی که درهای کاخ سفید به روی ایلان ماسک بسته باقی مانده است، شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور، مریخ به‌عنوان عرصه‌ای نوین برای تحقق آرمان‌های او شناخته شود؛ جایی که نه‌تنها محدودیت‌های قانون اساسی زمین در آن بی‌معنا است، بلکه وی میتواند قوانین را از نو تدوین نماید.
در پی برخی گمانه زنی‌های درباره احتمال ورود ایلان ماسک، کارآفرین سرشناس و مدیرعامل شرکت‌های تسلا و اسپیس ایکس، به عرصه سیاست آمریکا، پرسشی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مطرح شده است: «آیا او میتواند رئیس جمهور ایالات متحده شود؟»
بر اساس قانون اساسی ایالات متحده، شرایط خاصی برای نامزدی ریاست‌جمهوری وجود دارد. مهم‌ترین این شرایط عبارت‌اند از:
۱. تولد در خاک ایالات متحده یا داشتن وضعیت «شهروند طبیعی»: فرد باید به عنوان شهروند طبیعی متولد شده باشد، نه شهروندی که تابعیت را در طول زندگی کسب کرده است.
۲. حداقل سن ۳۵ سال: نامزد باید حداقل ۳۵ سال سن داشته باشد.
۳. اقامت حداقل ۱۴ سال در ایالات متحده: فرد باید در طول زندگی خود حداقل ۱۴ سال در آمریکا اقامت داشته باشد.
ایلان ماسک در ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱ در پرتوریا، آفریقای جنوبی متولد شده است. او بعدها تابعیت کانادا و سپس ایالات متحده را کسب کرده است، اما به عنوان شهروند طبیعی ایالات متحده متولد نشده است. بنابراین، طبق قانون اساسی کنونی، او واجد شرایط برای نامزدی ریاست‌جمهوری نیست.
از سوی دیگر حتی اگر ماسک بخواهد شهروندی آمریکا را از طریق تولد فرزندانش کسب کند، قانون اساسی هیچ راهکاری برای تغییر شرط «تولد طبیعی» برای ریاست جمهوری پیش نمی‌گذارد. اصلاح قانون اساسی نیازمند فرآیندی پیچیده و زمان‌بر است که تاکنون تنها ۲۷ بار در تاریخ آمریکا رخ داده است.
با این حال، تاریخ نشان داده است که قوانین و اصلاحات می‌توانند در پاسخ به نیازهای زمان تغییر کنند. اگرچه تا کنون تلاش‌های محدودی برای اصلاح این بخش از قانون اساسی انجام شده، اما امکان تغییر در آینده را نمی‌توان نادیده گرفت.
دموکراسی مستقیم؛ الگوی پیشنهادی ماسک برای مریخ
هرچند ایلان ماسک به دلیل محدودیت‌های مندرج در قانون اساسی ایالات متحده نمی‌تواند به مقام ریاست جمهوری این کشور دست یابد، آرمان‌ها و اهداف او برای ایفای نقش در عرصه رهبری و تأثیرگذاری، به کره زمین محدود نمی‌ماند. وی بارها درباره برنامه‌های خود برای استقرار یک جامعه انسانی در مریخ سخن گفته و حتی الگویی برای نحوه حکمرانی در این سیاره پیشنهاد کرده است.
به عنوان نمونه، در دسامبر سال ۲۰۲۴ میلادی، ایلان ماسک از طریق حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس اعلام نمود که به اعتقاد وی، مریخ باید بر اساس نظام «دموکراسی مستقیم» اداره شود. در این نظام، ساکنان مریخ به‌صورت مستقیم در فرآیند تصمیم‌گیری مشارکت می‌کنند و نیازی به واسطه‌گری نمایندگان نیست. این پیشنهاد با ساختار سیاسی ایالات متحده، که بر پایه نظام نمایندگی و قانون اساسی استوار است، تفاوت بنیادین دارد.
این تمایز از جنبه‌های گوناگون قابل تأمل است. در ایالات متحده، قانون اساسی به دلیل شرط «شهروند طبیعی‌زاده» مانع از دسترسی ایلان ماسک به مقام ریاست جمهوری می‌شود، زیرا وی در خاک آمریکا یا از والدینی با تابعیت آمریکایی متولد نشده است. اما در مریخ، که هنوز هیچ قانون از پیش تعیین‌شده‌ای بر آن حاکم نیست، وی این امکان را دارد که نه‌تنها جامعه‌ای نوین بنا کند، بلکه چارچوب‌های حقوقی و سیاسی آن را نیز خود تعریف نماید.
آینده مریخ و عرصه نو برای آرمان‌های ماسک
ایلان ماسک از طریق شرکت اسپیس‌ایکس در حال توسعه زیرساخت‌های لازم برای سفر به مریخ است و پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۲۶ میلادی، مأموریت‌های بدون سرنشین و تا اوایل دهه ۲۰۳۰ میلادی، مأموریت‌های سرنشین‌دار به این سیاره انجام شود. در صورت تحقق این برنامه‌ها، ممکن است روزی فرا رسد که وی به‌عنوان شخصیتی تأثیرگذار، یا حتی به‌گونه‌ای غیررسمی به‌عنوان یکی از معماران اصلی نظام مریخ شناخته شود.
بنابراین، در حالی که درهای کاخ سفید به روی ایلان ماسک بسته باقی مانده است، شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور، مریخ به‌عنوان عرصه‌ای نوین برای تحقق آرمان‌های او شناخته شود؛ جایی که نه‌تنها محدودیت‌های قانون اساسی زمین در آن بی‌معنا است، بلکه وی میتواند قوانین را از نو تدوین نماید.
